Er bestaan diverse ideeen over broodovens, pizzaovens, steenovens en houtovens. Belangrijkste verschillen zijn verschillen op het gebied van de vorm en materialen van de ovenkamer en de isolatie ervan.
Een aantal interessante ideeen:
Italiaanse bol. De ovenkamer van deze oven heeft de vorm van een bol (of eigenlijk paraboloide), een koepel naar Italiaans model dus en meestal volledig opgebouwd uit chamotte stenen. Deze oven kan zowel als pizza oven als ook als broodoven worden gebruikt. Isolatie vindt plaats door middel van diverse materialen, met name isolatiedekens en perlite of vermiculite. Onder de dossiers vindt u een aantal oven die gebaseerd is op deze vorm.
Melkbus. Een broodoven die met name in Amerika veel gebouwd is en nog steeds wordt, is die van Alan Scott. In zijn boek beschrijft hij vrij gedetailleerd hoe je zo'n oven kan bouwen. De ovenkamer heeft de vorm van een (in de lengte gehalveerde) melkbus. Isolatie geschiedt met name met behulp van vermiculite en perlite. Het boek is sowieso een aanrader ook al ga je deze oven niet bouwen. En ja, natuurlijk kan je in deze oven ook pizza bakken.
Leemoven. Ovens werden met name vroeger veelal van alleen leem of klei gemaakt maar ook in deze tijd worden nog steeds leemovens gebouwd. Voorbeelden van deze ovens vindt men bijvoorbeeld in de 'Bread Ovens of Quebec'. De vorm van de ovenkamer van deze ovens doet vaak denken aan die van een half ei of halve peer. Natuurlijk is het mogelijk om ook deze leemoven zelf te bouwen. Kiko Denzer beschrijft in zijn boek 'Build your own earth oven' hoe je dit kan doen.
Belgische bakoven. Je kan een bakoven (of compleet bakhuis) naar traditioneel Belgisch of Frans model bouwen. De vorm van de ovenkamer zou je ei-of peervormig (ook weer in de lengte gehalveerd) kunnen noemen. De gebruikte materialen zijn met name rode stenen voor de ovenkamer en zand en stroleem ter isolatie.
De hierboven genoemde bakovens zijn allemaal direct gestookte of zwarte ovens waarbij de stookkamer gelijk is aan de bakruikmte. Er bestaan ook witte indirect gestookte ovens. Bij een witte oven zijn bakruimte en stookkamer gescheiden waarbij de stookkamer zich meestal onder de bakruimte bevindt. Witte ovens zijn iets moeilijker om te bouwen en goede bouwplannen voor een witte oven zijn lastig te vinden op internet. Voordeel van een witte oven is dat ze meestal efficienter stoken en dat de bakruimte schoon blijft (geen roet en geen as). Bovendien kan de oven tijdens het bakken bijgestookt worden als dat nodig is. Voorbeelden van witte ovens die nog steeds commercieel worden toegepast vindt men ook vandaag de dag nog in Frankrijk.
Zie op de foto hoe verleden en heden met elkaar versmelten... de bovenkant van de gemanipuleerde foto betreft het gehavende gewelf van een oude oven uit Pompeii; de onderkant de vloer van een nieuwe oven.