Oven in Berg en Dal
Begin dit jaar was Joop voor zijn werk in Andalusië en toen werd hij door kennissen uitgenodigd voor een pizzaparty. Zij hadden daar een traditionele houtoven en het was een geweldig ervaring en de pizza's waren super. Nadat hij samen met zijn broer Dré een workshop heeft gevolgd bij 'de broodoven' zijn ze een tijdje terug echt met het project begonnen.
Eerst een overkapping gemaakt en daarna fundering en onderbouw.
Volgende week gaan we de betonvloer storten en daarna het meest interessante deel. We willen proberen de oven zo traditioneel mogelijk te bouwen. Na volgende week willen we een laag rijnzand van 10 cm storten en dan vloer van 5 cm vuurvaste stenen. De koepel ook van vuurvaste stenen (halve, 10 cm) en vervolgens een leemlaag van ongeveer 12 centimeter. We zijn ook aan het bekijken of we in plaats van vuurvaste cement een leemmortel kunnen gaan gebruiken.
De betonvloer van 8 cm is gestort. We hebben een mal van flexibel hardboard gemaakt en verder natuurlijk nog bewapening. Op dit moment zijn we bezig met de voorbereidingen van het bouwen van de koepel. We gaan de vuurvaste stenen van 'de broodoven' metselen met leemmortel. De ovenmond wordt 45 cm en de hoogte van de ovenmond 63% van de hoogte van de koepel.
Kerst en tijd om hier een update te geven over ons ovenproject in Berg en Dal. In juli begonnen met de bouw en eind november de eerste pizza's kunnen bakken. Hieronder beknopte weergave. Na de onderbouw met de betonvloer kon het werk aan de oven zelf eindelijk beginnen. Twee rijen vv-stenen met leem gemetseld en daarin fijn zand gestort dat een beetje nat was gemaakt. Hierop de vloer van vv-stenen gelegd.
De stenen zijn 'koud' op het zand gelegd c.q. geen leem meer gebruikt.
De koepel hebben we ook gemetseld met leem. Het werken met leem is ons heel goed bevallen. Als het niet goed gaat, loshalen, beetje water erbij en opnieuw beginnen. De mal van piepschuim gemaakt en dat werkte prima. De eerste vijf rijen ging het allemaal vrij vlot, maar daarna heel wat gepuzzel om de stenen goed te snijden.
Bouwen om de mal ging goed. Bovenste deel van mal later nog met ducktape beplakt zodat kleine stenen er ook goed op vielen.
Op een bepaald moment werd het echt passen en meten, en zweten........
En steeds meer bijsnijden en maar weer passen en meten
maar het einde kwam in zicht....
Vervolgens kon de eerste laag leem erop. Om de koepel kwam leem vermengd met stro. De volgende dag meteen de mal eruit gesloopt - was nog even spannen; koepel houdt het...., maar geen probleem dus, even schoonmaken en klaar voor de eerste stook
Met klein vuurtje beginnen.....
Idee was om in 1 dag de hele koepel te metselen; dat werden dus twee lange dagen.
En dan eindelijk konden er wat grotere vuren in.
En nog groter vuur, heerlijk
Tijdens het opstoken de koepel nog vaak nat gemaakt en bijv. ook natte doeken er op gelegd. Als de oven op temperatuur kwam, begon de leem flink te dampen.
Er ontstonden wat lichte scheuren. Deze hebben we uitgekrabd, nat gemaakt en weer met leem dicht gesmeerd.
De satestokjes die op de koepel te zien zijn, zijn aangebracht om de uiteindelijke maat van de leemlaag vast te kunnen houden (plan was tien centimeter dikke leemlaag). Mijn broer Dre heeft een perfecte deur gemaakt uit eiken met handvaten van 'de spin'.
De deur is ongeveer vijf centimeter dik en wordt er ingezet bij het brood bakken. De twee lagen stenen onder de koepel willen we nog gaan stuccen met een stuc in terra kleur of zo. Verder klaar om te gaan experimenteren met bakken.
Hier nog een foto van de oven nadat de tweede laag er op was gegaan. Nu zit er ongeveer 5 centimeter leem om de koepel. Bij het stoken lijkt het er op dat hij de warmte al behoorlijk goed vast houdt. Het dak dat we eerst gebouwd hebben heeft natuurlijk al in de bouwfase goede diensten bewezen, maar nu met stoken en bakken natuurlijk helemaal.
Lezers zullen zich misschien afvragen waar de rookafvoer is......is er niet dus, maar werkt geweldig zonder :) Van het begin af aan wilden we geen rookafvang omdat we het voor de vorm van de oven niet mooi vonden maar ook in de hoop dat het bij goed stoken mee zou vallen met de rook. Van onze sponsor kregen we een mooi dakraam dat we ongeveer boven de ovenmond in het dak gezet hebben. Bij stoken dakraam open en groot deel verdwijnt uit die 'schoorsteen' de rest vervliegt grotendeels onder het dak.
En toen was het grote moment aangebroken. Pizza-time. De oven ongeveer anderhalf uur flink opgestookt en we waren werkelijk volledig verrast door de werking van de oven en de heerlijke pizzas die er uit kwamen.
Werkelijk heerlijke pizza's!!!!
Na de tweede keer dat we pizza's hebben gebakken, hebben we daarna ook brood gebakken. Bij de juiste temperatuur de broden erin (omdat we maar twee broden hadden gemaakt, heb ik de hete kolen in de oven laten liggen). De deur ervoor en ongeveer veertig minuten laten bakken. Wat een heerlijke geur en de broden waren goed gelukt (brood met vijgen, hazelnoten en cardemon.
en smullen maar
het was een geweldig broers-project: Joop en Dre
en family: Laurens en Dre
en vrienden: Robert
en broer en zus: Marina en Dre
